top of page
Foto van schrijverTessa van Rossen

Hooggevoeligheid of bindingsangst?


Vandaag zag ik Anouk. Anouk consulteerde mij over het volgende: ik heb problemen met verbinden. Hoe komt het? En hoe kom ik ervan af?


Toen ik mij concentreerde op Anouk begon ik beelden te zien van haar in relaties. Ik zag dat zij in relaties in een patroon van aantrekken en afwijzen geraakte. Zij kon ineens ‘afknappen’ en de ander stom en zelfs afschuwelijk vinden. Om dan enkele dagen later een sterk gevoel van gemis te ervaren en een verlangen naar nabijheid van diezelfde partner! Het gevoel wat zij voelde van benauwdheid en ook het gevoel van verlangen wisselende zich af in haar relaties. Zij handelde hier naar!


Een dergelijk patroon krijgt soms een etiket: bindingsangst, relatieverslaving of codependency. Zoals Anouk aangaf ‘ik kan niet met en ook niet zonder mijn partner’. De beweging van aantrekken en afstoten was groots en kon echt hele diepe gevoelens met zich meebrengen. Niet fijn dus!


Anouk gaf aan al veel te hebben gelezen en onderzocht. Ze herkende zich niet in achtergrond verhalen van vrouwen en mannen met bindingsangst of relatieverslaving. Zij had een goede jeugd gehad zonder grote emotionele trauma’s.


Toen ik mij in haar energie verplaatste viel mij op dat Anouk hooggevoelig is. Zij heeft de neiging om met haar partner te vervloeien. Dat wil zeggen dat zij zo ‘op kan gaan’ in de energie van de ander dat zij supergoed kan aanvoelen wat deze nodig heeft. Zelfs al wordt het haar niet gevraagd.


Haar gevoeligheid maakt dat zij op den duur niet meer zo goed weet waar haar eigen energie begint of eindigt. Er komt vervolgens ter bescherming van haar eigen ik, een overlevingsmechanisme in gang. Dit overlevingsmechanisme gaat ‘aan’ wanneer een partner ‘te lang te dichtbij’ komt. Er moet dan ruimte worden gemaakt voor haarzelf, echter omdat zij niet bewust is van dit overlevingsmechanisme, neemt het de regie over.


Anouk denkt op dat moment dat dit haar gevoel IS. Dat de relatie benauwend IS. Dat de partner niet passend IS. En ze handelt naar dit gevoel door de relatie bijvoorbeeld uit te maken. (Omdat het gevoel enkele dagen later is bedaard wil ze het vervolgens ook weer goed maken, waardoor de heen en weer beweging ontstaat.) Door in en uit verbinding te gaan wordt steeds opnieuw het vertrouwen beschadigd van de partner (en van haar zelf in haar eigen vermogen tot verbinden).


Het kan gewoonweg tijdens een gezellig etentje zijn dat het sterke gevoel van afkeer haar in een keer over valt. Ze wil ineens niet meer dáár zijn. Ze vind het eten stom of ze wordt ineens boos op de partner (of ervaart een extreem gevoel van benauwdheid) omdat deze ongevraagd haar drinken bijschenkt! Ogenschijnlijk onschuldige voorvallen kunnen hevige emoties oproepen!


Bovendien trekt Anouk juist een partner aan die ook een dergelijk patroon met zich meedraagt, alleen dan een vanuit angst voor verlating. Wanneer Anouk uit verbinding gaat vanwege de afkeer die ze ervaart, zal de ander juist meer proberen de verbinding te behouden! Waardoor Anouk het nog benauwder krijgt en nog meer afstand neemt. Etc.


Zo passen beide patronen perfect in elkaar en is het recept voor relatiepijn onafwendbaar, althans zo lijkt dat!


Hoe komt ze ervan af?!


Voor Anouk is het noodzakelijk om te zien dat wanneer zij overvallen wordt door heftige gevoelens, dat zij in een andere bewustzijnsmodus schiet. De afkeer van haar partner is dus het overlevingsmechanisme dat haar helpt ruimte in te nemen voor zichzelf. Dat dit ook anders kan is begrijpelijk echter voor Anouk op dat moment niet.


Ze kan leren er naar te kijken en verbindend te communiceren. Ze kan leren ruimte te vragen aan haar partner door te benoemen wat er met haar gebeurt. Wanneer zij leert met haar sterke emoties om te gaan zonder het uit te maken komt zij verder. Zij kan dan de ruimte nemen om haar gevoelens uit te werken zodat zij in de relatie kan groeien.


De kunst is de afkeer, paniek en benauwdheid te ervaren zonder het af te wijzen en ook zonder er naar te handelen. Lees hierover ook de tips in de tweede helft van het artikel: Hooggevoeligheid hoe accepteer je dat?


Anouk zou even tijd voor zichzelf kunnen nemen wanneer het gevoel haar overvalt. Ze zou met zichzelf en de emotie in gesprek kunnen gaan. ‘Het mag er zijn, natuurlijk voel je je even benauwd en afkerig van je partner. Je was jezelf even kwijt geraakt. Dat is ook beangstigend!’


Door die emotie er te laten zijn en ermee aan de slag te gaan kan deze emotie verminderen. De relatie kan dan stand houden.


Ook voor de partner is het een uitdaging om niet te verdwijnen of boos te worden door de gevoelens van afwijzing. Of het kan de kunst zijn niet te gaan pleasen om de verbinding te herstellen. Ook voor de partner is hier werk aan de winkel om ruimte te geven aan de groei van de ander en vooral in contact te gaan en blijven ook met de eigen emoties en behoeften. Want door dit patroon kan veel angst en onrust en emotionele pijn worden getriggert. Ook diens overlevingsmechanisme kan ‘aan gaan’. In contact zijn en zorg te dragen voor de eigen pijn en gevoelens van verlating en angst is dan noodzakelijk!


Op dezelfde manier kunnen eenzame en angstige gevoelens worden gedragen. Door ze te steunen en te erkennen, echter zonder er naar te handelen.


Hoe zoiets ontstaat?


Er zijn vele oorzaken voor dergelijke gevoelens en gedragingen aan te wijzen. In dit geval zie ik bij Anouk dat de basis haar gevoeligheid is. Zij heeft zich als kind erg afgestemd op haar vader. Ze wist precies wat hij nodig had en wanneer. Ze kon haar eigen behoeften wegdrukken ten behoeve van haar vader. Er ontstond een bijna symbiotische band tussen hen.


Anouk haar energie is zo gevoelig dat vervloeiing met anderen onbewust plaats vind en ook -mede gezien haar jeugd- bedreigend kan zijn. Zo diep en intens verbonden zijn met anderen kan de ontwikkeling van de eigen ik in de weg zitten. Het is dan bedreigend om zo diep te verbinden en het overlevingsmechanisme steekt hier een stokje voor.

Comments


|

bottom of page